WAAROM MAG IRAK NIET UITEENVALLEN?

Hoop! Er is altijd hoop. Hoe kort geleden is het nog maar dat de media het al bijna zeker wisten: het Midden-Oosten is in beweging. De gematigde krachten in Irak winnen veld. De democratie zou zegevieren. In Afghanistan vecht de Taliban een verloren strijd. Leeft Osama bin Laden nog wel? De Syriërs moesten weg uit Libanon. Zelfs lijkt het geweld tussen Israël en de Palestijnen af te nemen. Bush, de held.

Intussen lijkt de stemming alweer danig gekeerd. “In Afghanistan”, meldt The Herald Tribune, “worden de zwaarste gevechten sinds jaren gehouden”. In elk geval staat vast dat de Taliban de moed nog niet heeft opgegeven. Ook Al Qai’da en zijn strijdgroepen zijn nog zeer actief. In Irak zijn aanslagen aan de orde van de dag. Shi’ieten zouden klaar staan om hun vijand in de pan te hakken. Amerikaanse politici zijn pessimistisch over de huidige gang van zaken. Misschien dreigt Irak wel uiteen te vallen.

Hoop. Soms lijkt hij wel vervlogen. Maar, is een vraag, is het eigenlijk wel zo erg als Irak in drie stukken breekt, als Koerden, Soennieten, Shi’ieten zichzelf mogen besturen? Irak was altijd een kunstmatige constellatie, in de jaren 1930 een bedenksel van de voormalige koloniale mogendheden op hun retour: Engeland en Frankrijk. Voor iedere groep een eigen staat.

Als dat op de Balkan mogelijk is, waarom dan niet in het Midden-Oosten? Ook voor het Westen zou dat een geruststellende gedachte kunnen zijn. Me dunkt, van een grote islamitische staat waarin de radicalen vrij spel hebben, kan wel eens meer dreiging uit gaan dan van een aantal kleine, hoe die ook mogen zijn. Immers, zo’n staatje zal in de eerste plaats bezig moeten zijn, met overleven, zullen voorlopig elkaar in de gaten moeten houden. De olie in gevaar? Dat zal het punt toch niet wezen.

VOORSPELLEN
Maar het Midden-Oosten is nog altijd meer dan Irak. Voorspellen is ondoenlijk. Wel is duidelijk dat de huidige ontwikkelingen van eminent belang zijn. Israël bereidt zich voor op de terugtrekking uit de Gazastrook en een groot deel van de westelijke Jordaanoever. Sinds de dood van de Palestijnse leider Arafat is het geweld in die regio wel degelijk verminderd. Er zijn kansen. In elk geval melden de westerse correspondenten dat diens opvolger een serieuze geprekspartner is voor zowel de Amerikaanse president Bush als de Israëlische premier, Sharon. Niettemin is er nog niets zeker. De radicale krachten zijn nog volop aanwezig. Een partij als Hamas probeert de komende verkiezingen in Palestina naar haar hand te zetten, zetten Abbas voortdurend onder druk. De positie van de Israëlische premier Sharon is evenmin onomstreden. Joodse kolonisten zetten alles op alles om de ontmanteling van nederzettingen tegen te gaan. Toch lijkt de situatie minder dramatisch dan pakweg een jaar geleden. Misschien zijn de mensen in Palestina en Israël wel oorlogsmoe.

.

ALLE RECHTEN VOORBEHOUDEN © 2005 GJ RITMEESTER